ورود ماشین های برقی به خیابان‌های ایران دیگر یک رویا نیست، بلکه یک واقعیت هیجان‌انگیز است. اما مهم‌ترین و گران‌ترین بخش این خودروها که آینده آن‌ها را رقم می‌زند، باتری است. اگر قصد خرید یک ماشین برقی را دارید یا صرفاً به این تکنولوژی علاقه‌مندید، درک تفاوت‌های باتری ماشین برقی برای شما ضروری است.

در این راهنمای جامع از آیتول، به زبان ساده به سراغ انواع باتری‌ ماشین های برقی، مزایا و معایب هرکدام و مهم‌تر از همه، باتری خودروهای برقی موجود در بازار ایران می‌رویم تا شما با چشمانی باز انتخاب کنید.

سرویس قولنامه خودرو آیتول

انواع باطری ماشین برقی

باتری ماشین های برقی انواع مختلفی به شرح زیر دارند:

نوع باتری مزایا معایب کاربرد ایده‌آل
لیتیوم آهن فسفات (LFP)
  • ایمنی بسیار بالا (ریسک آتش‌سوزی کم)
  • طول عمر بالا (سیکل‌های شارژ بیشتر)
  • هزینه تولید کمتر
  • سازگار با محیط زیست (بدون کبالت)
چگالی انرژی کمتر: در حجم یکسان، انرژی کمتری ذخیره می‌کنند که به معنای برد حرکتی کمتر است.  خودروهای اقتصادی، تاکسی‌های اینترنتی، استفاده شهری روزمره
نیکل منگنز کبالت (NMC)
  • چگالی انرژی بالا → برد طولانی‌تر
  • عملکرد بهتر در هوای سرد
  • توان خروجی بالا (مناسب برای شتاب‌گیری و قدرت)
  • قیمت بالاتر به دلیل کبالت و نیکل
  • حساسیت بیشتر به حرارت
  • طول عمر کمتر نسبت به LFP
خودروهای رده‌بالا، شاسی‌بلندها، مسافت‌های طولانی
نیکل کبالت آلومینیوم (NCA)
  • چگالی انرژی بسیار بالا
  • توان بالا برای خودروهای پرقدرت
  • استفاده در برخی مدل‌های تسلا
  • هزینه تولید بسیار بالا
  • حساسیت حرارتی بیشتر
خودروهای لوکس و اسپرت با برد حرکتی بالا
باتری‌های حالت جامد (Solid-State) – نسل آینده
  • ایمنی بسیار بالا (بدون الکترولیت مایع)
  • سرعت شارژ بسیار زیاد
  • چگالی انرژی بالاتر از لیتیوم-یون
  • طول عمر بیشتر
  • هنوز در مرحله تحقیق و توسعه
  • هزینه تولید بالا (فعلاً تجاری‌سازی نشده)
خودروهای برقی آینده با فناوری پیشرفته

این ها انواع باتری ماشین برقی بودند که به طور کلی در دنیا وجود دارند ولی موضوع این است که همه این باتری ها در ایران کاربرد ندارند. به همین دلیل در ادامه این مقاله سعی می کنیم بیشتر به باتری هایی بپردازیم که در خودروهای برقی موجود در بازار ایران استفاده می شوند.

دو راهی بزرگ در دنیای باتری‌ها: LFP در برابر NMC

مقایسه باتری lfp با nmc

امروزه دو نوع اصلی از باتری‌های لیتیوم-یون بر بازار ماشین های برقی ایران حکمرانی می‌کنند. انتخاب هرکدام توسط خودروساز، تأثیر مستقیمی بر قیمت، برد حرکتی و طول عمر خودروی شما دارد.

۱. باتری لیتیوم آهن فسفات (LFP): قهرمان استقامت و اقتصاد

این باتری‌ها به دلیل عدم استفاده از فلزات گران‌قیمتی مانند کبالت و نیکل، گزینه‌ای اقتصادی‌تر و پایدارتر هستند.

مزایا:

  • ایمنی بسیار بالا: خطر آتش‌سوزی در آن‌ها به مراتب کمتر است.
  • طول عمر فوق‌العاده: تعداد سیکل‌های شارژ و دشارژ بیشتری را تحمل می‌کنند (عمر طولانی‌تر).
  • هزینه تولید کمتر: که منجر به قیمت نهایی پایین‌تر خودرو می‌شود.
  • سازگاری با محیط زیست: حذف کبالت، آن را به گزینه‌ای پاک‌تر تبدیل کرده است.

معایب:

  • چگالی انرژی کمتر: در حجم یکسان، انرژی کمتری ذخیره می‌کنند که به معنای برد حرکتی کمتر است.
  • عملکرد ضعیف‌تر در هوای سرد: در دماهای پایین، بخشی از کارایی خود را از دست می‌دهند.
  • ایده‌آل برای: خودروهای برقی اقتصادی، تاکسی‌های اینترنتی و استفاده روزمره شهری که دوام و هزینه اهمیت بالاتری از برد حرکتی بسیار بالا دارد.

۲. باتری نیکل منگنز کبالت (NMC): متخصص برد بلند و قدرت

این باتری‌ها استاندارد طلایی برای باتری خودروهای برقی هستند که به دنبال دستیابی به حداکثر برد حرکتی با یک بار شارژ هستند.

مزایا:

  • چگالی انرژی بالا: کلید اصلی دستیابی به بردهای ۴۰۰، ۵۰۰ کیلومتر و حتی بیشتر.
  • عملکرد بهتر در هوای سرد: نسبت به LFP افت عملکرد کمتری در زمستان دارند.
  • توان خروجی بالاتر: برای شتاب‌گیری‌های سریع و عملکرد اسپرت مناسب‌ترند.

معایب:

  • هزینه بالاتر: استفاده از کبالت و نیکل قیمت آن‌ها را افزایش می‌دهد.
  • حساسیت بیشتر: نیاز به سیستم‌های مدیریت حرارتی پیچیده‌تری برای حفظ ایمنی دارند.
  • طول عمر کمتر: نسبت به LFP، تعداد سیکل شارژ کمتری دارند.
  • ایده‌آل برای: ماشین های برقی رده‌بالا، شاسی‌بلندها و افرادی که مسافت‌های طولانی را طی می‌کنند و برد حرکتی اولویت اول آن‌هاست.

تکنولوژی شارژ باتری خودرو برقی

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که آینده خودروهای برقی را تعیین می‌کند، سرعت و نوع شارژ باتری است. امروزه فناوری شارژ سریع (Fast Charging) یا همان شارژ DC این امکان را فراهم کرده که برخی خودروها در کمتر از ۳۰ دقیقه تا ۸۰ درصد شارژ شوند. در مقابل، شارژ AC خانگی یا ایستگاهی اگرچه کندتر است (۴ تا ۱۰ ساعت)، اما برای استفاده روزمره اقتصادی‌تر و ایمن‌تر به حساب می‌آید. نسل‌های آینده باتری‌ها مانند باتری‌های حالت جامد قرار است زمان شارژ را به شکل چشمگیری کاهش دهند و تجربه رانندگی برقی را راحت‌تر کنند.

نگاهی به گاراژ برقی ایران: کدام خودرو از چه باتری استفاده می‌کند؟

حالا که با تفاوت‌ها آشنا شدیم، بیایید ببینیم باتری ماشین های برقی که در بازار ایران عرضه شده‌اند، در کدام دسته قرار می‌گیرند.

خودروهای مجهز به باتری LFP (اقتصادی و بادوام)

کی‌ام‌سی EJ7 (KMC EJ7)

kmc ej7

این سدان کرمان موتور با باتری ۵۰.۱ کیلووات ساعتی LFP، انتخابی هوشمندانه برای استفاده‌های روزمره و ناوگان تاکسیرانی است. معمولا در ثبت نام کرمان موتور شما می توانید به صورت نقد و اقساط این خودرو را به راحتی تهیه کنید و از قدرت باتری آن لذت ببرید.

هونگچی E-QM5 (Hongqi E-QM5)

eqm5 هونچگی

سدان لوکس گروه بهمن نیز با باتری LFP با ظرفیت حدود ۵۵ کیلووات ساعت، روی دوام و ایمنی تمرکز کرده است. این خودرو را نیز می توانید از طریق ثبت نام بهمن موتور به راحتی تهیه کنید.

فونیکس FX برقی (Fownix FX EV)

فونیکس FX برقی

فونیکس fx کراس‌اوور جذاب مدیران خودرو با باتری ۶۱ کیلووات ساعتی LFP، تعادل خوبی بین قیمت، امکانات و برد حرکتی شهری ایجاد کرده است. این خودرو را نیز می توانید از طریق ثبت نام مدیران خودرو تهیه کنید.

خودروهای مجهز به باتری NMC (برد بلند و قدرتمند)

اسکای‌ول ET5 (Skywell ET5)

اسکای ول ET5

این شاسی‌بلند وارداتی با باتری بزرگ ۷۲ کیلووات ساعتی NMC، یکی از بیشترین بردهای حرکتی را در بازار ایران ارائه می‌دهد و برای سفر عالی است.

ام جی ۴ (MG4 EV)

MG4 EV

هاچ‌بک اسپرت و پرطرفدار فردا موتورز با باتری ۶۴ کیلووات ساعتی NMC، عملکردی قدرتمند و بردی قابل توجه را همزمان ارائه می‌دهد.

هوندا e:NS1 (Honda e:NS1)

HONDA ENS1

کراس‌اوور وارداتی معین خودرو با باتری ۶۸.۸ کیلووات ساعتی NMC، روی کیفیت ساخت ژاپنی و برد حرکتی بالا حساب باز کرده است.

خودروهای پلاگین هیبرید (ترکیبی هوشمند)

فونیکس تیگو ۸ پرو e+ و تیگو ۷ پرو e+

تیگو ۸ هایبرید

این مدل‌ها از باتری‌های کوچک‌تر (حدود ۱۹ کیلووات ساعت) اما با چگالی انرژی بالای NMC استفاده می‌کنند تا بتوانند مسافتی حدود ۷۰ تا ۸۰ کیلومتر را به صورت تمام برقی طی کنند.

بهترین باتری خودرو برقی

انتخاب بهترین باتری بستگی مستقیم به نیاز و سبک زندگی شما دارد. اگر به دنبال خودرویی اقتصادی، ایمن و بادوام هستید، باتری‌های لیتیوم‌آهن‌فسفات (LFP) بهترین گزینه به شمار می‌روند. اما اگر برد حرکتی بالا، قدرت و کارایی برایتان اولویت دارد، باتری‌های نیکل-منگنز-کبالت (NMC) انتخاب مناسب‌تری هستند. بنابراین هیچ “بهترین مطلقی” وجود ندارد و انتخاب درست به الگوی استفاده شما وابسته است.

معایب باتری خودروهای برقی

با وجود پیشرفت‌های چشمگیر، باتری خودروهای برقی همچنان محدودیت‌هایی دارند. چگالی انرژی پایین‌تر در برخی انواع باتری‌ها باعث می‌شود برد حرکتی خودرو کاهش یابد. علاوه بر این، عملکرد ضعیف‌تر در دماهای بسیار سرد یا بسیار گرم یکی از چالش‌های رایج است. هزینه بالای تولید و بازیافت نیز از دیگر معایب محسوب می‌شود. همچنین کاهش ظرفیت باتری پس از چند سال استفاده (Degradation) می‌تواند هزینه‌های نگهداری را افزایش دهد.

عمر باتری خودروهای برقی

به طور میانگین، باتری خودروهای برقی بین ۸ تا ۱۵ سال عمر می‌کنند که معادل حدود ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ سیکل شارژ و دشارژ کامل است. باتری‌های LFP معمولاً طول عمر بیشتری نسبت به NMC دارند، اما در عوض برد حرکتی کمتری ارائه می‌دهند. شرایط نگهداری، نوع شارژر، و الگوی استفاده تأثیر مستقیمی بر طول عمر باتری دارند. برای مثال، استفاده مداوم از شارژ سریع می‌تواند روند افت ظرفیت باتری را تسریع کند.

آینده باتری‌ها: منتظر چه چیزی باشیم؟

دنیای باتری‌ها متوقف نمی‌شود. نسل بعدی، یعنی باتری‌های حالت جامد (Solid-State)، در راه است. این باتری‌ها با حذف مایع الکترولیت، ایمنی را به سطح جدیدی می‌رسانند، سرعت شارژ را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهند (مثلاً ۸۰ درصد در ۱۰ دقیقه) و چگالی انرژی بسیار بالاتری خواهند داشت. هرچند تا تولید انبوه آن‌ها چند سالی باقی مانده، اما آینده خودروهای برقی بدون شک در دستان آن‌هاست.

جمع‌بندی: انتخاب باتری، انتخاب سبک زندگی

همانطور که می‌بینید، هیچ باتری “برتری” به طور مطلق وجود ندارد. انتخاب بین LFP و NMC بستگی کامل به نیاز، بودجه و الگوی استفاده شما دارد. خودروسازان با انتخاب نوع باتری، در واقع بازار هدف خود را مشخص می‌کنند.

چه صاحب یک خودروی بنزینی باشید و چه یک خودروی مدرن برقی، مدیریت امور خودرو همیشه یک دغدغه است. آیتول به عنوان سوپر اپلیکیشن خدمات خودرو، در کنار شماست تا کارهایی مانند پرداخت عوارض آزادراهی، استعلام و پرداخت خلافی، خرید بیمه شخص ثالث و… را به ساده‌ترین شکل ممکن انجام دهید و شما با خیال راحت از رانندگی خود لذت ببرید.