دلایل و روش های جلوگیری از ترکیدن لاستیک

آیا تا به‌حال به این فکر کرده‌اید که ترکیدن لاستیک در حین رانندگی چه خطراتی به‌همراه دارد؟ تصور کنید با سرعت بالا در بزرگراه در حال حرکت هستید که ناگهان صدای بلندی می‌شنوید و ماشین به‌شدت به یک طرف کشیده می‌شود! این اتفاق ترسناک می‌تواند جان شما و سرنشینان را به خطر بیندازد. اما چرا لاستیک خودرو می‌ترکد؟

دلایل مختلفی مانند فرسودگی لاستیک، تنظیم‌نبودن فشار باد، ضربه‌های ناگهانی و حتی شرایط آب‌وهوایی می‌توانند در این اتفاق نقش داشته باشند. در این مقاله، قصد داریم دلایل و خطرات ترکیدن لاستیک خودرو را بررسی کنیم و با روش‌های پیشگیری از آن آشنا شویم. اگر می‌خواهید سفری ایمن داشته باشید و از این خطر جدی پیشگیری کنید، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

دلایل ترکیدن لاستیک خودرو

ترکیدن لاستیک خودرو یکی از خطرات جدی در رانندگی است که می‌تواند منجر به تصادفات شدید شود. دلایل مختلفی برای این اتفاق وجود دارد که برخی از آن‌ها ناشی از بی‌توجهی رانندگان و برخی دیگر به شرایط محیطی و کیفیت لاستیک مربوط می‌شود. در ادامه به مهم‌ترین دلایل ترکیدن لاستیک می‌پردازیم.

• لاستیک فرسوده

تمام لاستیک‌ها دارای عمر مفیدی هستند که معمولا بین ۴ تا ۶ سال متغیر است. حتی اگر خودرو برای مدتی استفاده نشود، لاستیک به‌مرور زمان فاسد و ساختار آن ضعیف می‌شود و استفاده از لاستیک‌های کهنه و فرسوده و عدم تعویض به‌موقع آن‌‌ها احتمال ترکیدن لاستیک عقب یا جلو را افزایش می‌دهد.

• عبور از جسم تیز

برخورد لاستیک با اشیای نوک‌تیز مانند شیشه شکسته، میخ و سنگ‌های برنده می‌تواند باعث نفوذ این اجسام به لایه‌های داخلی لاستیک شود. این اتفاق موجب کاهش تدریجی فشار باد و در نهایت منجر به ترکیدن لاستیک می‌شود.

• عدم تنظیم بادتایر

فشار باد نامناسب، چه کمتر از حد استاندارد باشد و چه بیشتر، به لاستیک آسیب می‌زند. کمبود باد باعث افزایش اصطکاک، داغ‌شدن بیش از حد لاستیک و فرسایش سریع آن می‌شود. از سوی دیگر، باد بیش از حد هم به دیواره‌های لاستیک فشار وارد می‌کند؛ در نتیجه با حساس‌شدن لاستیک در برابر ضربات جاده، احتمال ترکیدن آن افزایش می‌یابد.

• لاستیک غیر استاندارد یا ترمیم‌شده

لاستیک‌های بی‌کیفیت و غیراستاندارد مقاومت کمتری در برابر فشار و دما دارند و زودتر دچار آسیب می‌شوند. برخی از لاستیک‌های ترمیم‌شده هم، به‌دلیل ساختار ضعیف، در شرایط سخت رانندگی تاب نمی‌آورند و خطر ترکیدن لاستیک جلو یا عقب را افزایش می‌دهند.

• رانندگی نامناسب و با سرعت بالا

ترمزهای ناگهانی، سرعت زیاد، عبور از دست‌اندازها با شدت بالا و حرکات نمایشی مانند تیک‌آف، فشار زیادی به لاستیک وارد می‌کند. این رفتارها، به‌ویژه در جاده‌های ناهموار می‌تواند باعث پارگی ناگهانی لاستیک شود.

• دمای بالا

افزایش دمای هوا به‌خصوص در تابستان، موجب بالارفتن فشار هوای داخل لاستیک می‌شود. اگر لاستیک فرسوده باشد یا فشار باد آن به‌درستی تنظیم نشده باشد، احتمال ترکیدن آن در این شرایط افزایش پیدا می‌کند. توصیه می‌شود در روزهای گرم، فشار باد لاستیک‌ها را کمی کمتر از حد استاندارد تنظیم کنید.

• اضافه بار

تحمل وزن زیاد، از جمله بار سنگین یا تعداد زیاد سرنشینان، فشار زیادی به لاستیک‌ها وارد می‌کند. اگر وزن بار بیش از توان لاستیک باشد، دیواره‌های تایر خم می‌شوند و احتمال ترکیدن لاستیک افزایش پیدا می‌کند. برای جلوگیری از این مشکل، همیشه وزن بار را با ظرفیت مجاز خودرو مطابقت دهید.

خطرات ترکیدن لاستیک

ترکیدن لاستیک خودرو، به‌خصوص در سرعت‌های بالا، می‌تواند منجر به حوادث جبران‌ناپذیری شود. این اتفاق علاوه‌بر اینکه کنترل خودرو را دشوار می‌کند، خطر تصادف و حتی تهدید جان سرنشینان را هم به‌همراه دارد.

همچنین، خطرات ترکیدن لاستیک عقب ممکن است با لاستیک جلو متفاوت باشد. برخی از مهم‌ترین خطرات این اتفاق به‌شرح زیر است:

• از دست ‌دادن کنترل خودرو

ترکیدن تایر، به‌خصوص در محور جلو، تعادل خودرو را به هم می‌زند و می‌تواند باعث انحراف ناگهانی یا حتی چپ‌شدن خودرو شود. خطرات ترکیدن لاستیک جلو بیشتر از لاستیک‌های عقب است، زیرا فرمان‌پذیری و کنترل وسیله نقلیه را به‌شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.

• افزایش احتمال تصادف

شوک ناشی از ترکیدن لاستیک، به‌ویژه در سرعت‌های بالا، می‌تواند باعث واکنش‌های غیرمنتظره راننده مانند ترمز یا تغییر مسیر ناگهانی شود. این وضعیت احتمال برخورد با سایر خودروها یا موانع جاده‌ای را افزایش می‌دهد.

• آسیب به خودرو

نیروی شدید ترکیدن لاستیک، در صورت عدم تصادف هم ممکن است به بخش‌های مختلف خودرو مانند سیستم تعلیق و بدنه آسیب جدی وارد کند. این آسیب‌ها می‌توانند هزینه‌های بالایی برای تعمیر خودرو ایجاد کنند.

• ایجاد خطر برای سایر رانندگان

تکه‌های لاستیک ترکیده ممکن است به جاده پرتاب شوند و برای خودروهای عبوری یا موتورسواران ایجاد خطر کنند؛ در برخی موارد، برخورد این تکه‌ها با دیگر وسایل نقلیه می‌تواند منجر به تصادف‌های زنجیره‌ای شود. همچنین، عدم توانایی در کنترل خودرو هم می‌تواند باعث تصادف با دیگر خودروها شود.

• تاثیر بر عملکرد ترمز

علت ترکیدن لاستیک عقب معمولا اضافه بار یا کمبود فشار باد است که می‌تواند منجر به عدم تعادل خودرو هنگام ترمزگیری شود. در حالی‌که، ترکیدن لاستیک جلو بر عملکرد سیستم ترمز تاثیر می‌گذارد و می‌تواند با افزایش زمان توقف خودرو، خطر برخورد با موانع را بیشتر کند.

• واژگونی یا چپ‌شدن خودرو

اگر ترکیدن لاستیک در حین عبور از پیچ یا تغییر مسیر ناگهانی رخ دهد، کنترل وسیله نقلیه سخت‌تر می‌شود و احتمال واژگونی افزایش می‌یابد. این خطر در خودروهای شاسی‌بلند و ون‌ها که مرکز ثقل بالاتری دارند، بیشتر است.

هنگام ترکیدن لاستیک چه کنیم؟

درست است که ترکیدن لاستیک خودرو ممکن است ناگهانی و همراه با صدای بلند باشد، اما واکنش صحیح شما در این لحظه باعث جلوگیری از یک حادثه خطرناک می‌شود. حفظ کنترل خودرو و انجام اقدامات مناسب می‌تواند از انحراف، تصادف یا واژگونی جلوگیری کند. در ادامه، نکات مهمی را که باید در چنین شرایطی رعایت کنید، توضیح می‌دهیم.

۱. حفظ آرامش و کنترل فرمان

در لحظه ترکیدن لاستیک، اولین و مهم‌ترین اقدام حفظ آرامش است. محکم فرمان را با هر دو دست بگیرید و سعی کنید خودرو را در مسیر مستقیم نگه دارید. از چرخاندن ناگهانی فرمان به طرفین خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند باعث از دست دادن کنترل خودرو شود.

۲. اجتناب از ترمز ناگهانی

ترمز ناگهانی در این شرایط بسیار خطرناک است و می‌تواند باعث سرخوردن یا چپ‌شدن خودرو شود. به‌جای ترمزگرفتن سریع، پای خود را کم‌کم از روی پدال گاز بردارید و ضربه‌های منظم به آن وارد کنید تا بتوانید با کنترل خودرو، به‌مرور سرعت خود را کم کنید.

۳. کاهش سرعت به‌صورت تدریجی

برای کاهش سرعت، به‌آرامی دنده را کاهش دهید و اجازه دهید اصطکاک، خودرو را متوقف کند. همچنین، اگر خودرو به سمتی کشیده می‌شود، سعی کنید با حفظ کنترل، آن را در مسیر مستقیم نگه دارید.

۴. جلوگیری از انحراف خودرو

یکی از خطرات ترکیدن لاستیک عقب یا جلو، انحراف خودرو به سمت لاستیک ترکیده است. در چنین شرایطی، فرمان را محکم نگه دارید و با حرکت نرم، جهت خودرو را اصلاح کنید تا از برخورد با موانع یا انحراف به لاین مخالف جلوگیری شود.

۵. روشن کردن چراغ خطر

پس از کاهش سرعت و کنترل خودرو، چراغ‌های خطر را روشن کنید تا سایر رانندگان از شرایط شما مطلع شوند. این اقدام به جلوگیری از تصادفات دیگر کمک می‌کند.

۶. حرکت به سمت یک مکان امن

بعد از کنترل سرعت، خودرو را به‌آرامی به سمت شانه خاکی یا یک مکان امن هدایت کنید. اگر در بزرگراه هستید، به دنبال خروجی نزدیک باشید. در جاده‌های کوچک، در اولین فرصت یک فضای مناسب برای توقف پیدا کنید.

۷. ایمن‌سازی محیط پس از توقف

پس از توقف کامل، ترمز دستی را بکشید و اگر امکان دارد، مثلث هشدار را در فاصله‌ای مناسب (حدود ۵۰ متر) پشت خودرو قرار دهید. این کار باعث می‌شود سایر رانندگان از وضعیت شما مطلع شوند و ایمنی بیشتری ایجاد شود.

اگر در حین رانندگی با سرعت بالا لاستیک خودرو ترکید، چکار کنیم؟

ترکیدن لاستیک در سرعت بالا خطرناک‌تر از شرایط عادی است، زیرا احتمال از دست دادن کنترل خودرو و بروز تصادف افزایش پیدا می‌کند؛ اما اگر بدانید چگونه واکنش نشان دهید، می‌توانید از یک حادثه جدی جلوگیری کنید.

بسیاری از اقدامات مشابه ترکیدن لاستیک در سرعت معمولی است، اما در سرعت‌های بالا چند نکته حیاتی وجود دارد که باید به آن توجه بیشتری کنید.

1. حفظ کنترل فرمان و آرامش: فرمان را با هر دو دست محکم نگه دارید و از چرخش ناگهانی آن خودداری کنید. نگاهتان را به جلو متمرکز کنید و اجازه ندهید خودرو منحرف شود.
2. از ترمز ناگهانی پرهیز کنید: ترمز گرفتن ناگهانی در سرعت بالا می‌تواند تعادل خودرو را کاملا از بین ببرد و باعث چپ‌شدن آن شود. در این شرایط باید پای خود را به‌آرامی از روی پدال گاز بردارید تا سرعت خودرو به‌تدریج کاهش یابد.
3. تشخیص لاستیک ترکیده: اگر خودرو به یک سمت کشیده شد، احتمالا لاستیک همان سمت ترکیده است. ترکیدن لاستیک جلو کنترل فرمان را دشوارتر می‌کند، اما در هر دو حالت حفظ تمرکز و هدایت خودرو به مسیر مستقیم ضروری است.
4. کاهش تدریجی سرعت و حرکت به مکان امن: بدون تغییر ناگهانی مسیر، سرعت را به‌آرامی کاهش دهید و در اولین فرصت، خودرو را به کنار جاده یا یک محل امن منتقل کنید.

لوازم مورد نیاز برای تعویض لاستیک ترکیده

برای تعویض لاستیک ترکیده، داشتن ابزار و تجهیزات مناسب به شما کمک می‌کند تا بدون دردسر و در کمترین زمان، لاستیک خودرو را تعویض کنید. لوازم مورد نیاز به‌شرح زیر است:

• لاستیک زاپاس سالم: لاستیک زاپاس خودرو را همیشه از نظر سلامت و تنظیم باد بررسی کنید تا در مواقع ضروری بتوانید از آن استفاده کنید.
• جک خودرو: برای بالابردن خودرو و دسترسی به لاستیک معیوب ضروری است.
• آچار مخصوص پیچ و مهره‌ها: جهت باز و بسته‌کردن پیچ‌های چرخ به آن نیاز دارید.
• دستکش مناسب: برای جلوگیری از کثیف‌شدن دست‌ها و افزایش ایمنی هنگام کار بهتر است از دستکش استفاده کنید.
• چراغ قوه: اگر در شب یا شرایط کم‌نور مجبور به تعویض لاستیک شوید، به شما کمک می‌کند دید بهتری داشته باشید.

آموزش پنچرگیری هم می‌تواند به شما کمک کند تا در شرایط اضطراری، سریع‌تر و ایمن‌تر لاستیک خودرو را تعویض کنید.

روش های جلوگیری از ترکیدن لاستیک

برای جلوگیری از ترکیدن لاستیک و افزایش ایمنی در رانندگی، باید به نگهداری صحیح و بررسی منظم لاستیک‌ها توجه کرد. با رعایت نکاتی ساده اما مهم، می‌توان احتمال این اتفاق را به حداقل رساند.

بررسی منظم وضعیت ظاهری لاستیک‌ها

لاستیک‌ها را به‌طور مرتب از نظر بریدگی، برآمدگی، ساییدگی غیرعادی و وجود ترک‌های ریز بررسی کنید. آسیب‌های جزئی می‌توانند به مرور زمان تشدید و باعث ترکیدن لاستیک شوند. اگر نشانه‌ای از آسیب دیدید، فوراً برای تعمیر یا تعویض آن اقدام کنید.

بررسی فشار باد لاستیک و توجه به چراغ هشدار تنظیم باد

باد لاستیک‌ها را مطابق با استانداردهای تعیین‌شده توسط سازنده خودرو تنظیم کنید؛ زیرا فشار نامناسب احتمال ترکیدن لاستیک را افزایش می‌دهد. همچنین، اگر خودرو شما به سیستم نظارت بر فشار باد لاستیک مجهز است، به هشدارهای آن توجه کنید.

تعویض به‌موقع لاستیک

لاستیک‌ها دارای عمر مفید مشخصی هستند و پس از مدتی کارایی خود را از دست می‌دهند. به‌طور معمول، لاستیک‌ها باید هر ۴ تا ۶ سال یک‌بار تعویض شوند. اگر ترک‌های ریز روی لاستیک مشاهده کردید یا عمق آج‌ها کاهش پیدا کرده بود، زمان تعویض آن فرا رسیده است.

اجتناب از بار زیاد

حمل بار بیش از ظرفیت مجاز خودرو باعث افزایش فشار بر لاستیک‌ها و افزایش احتمال ترکیدن آن‌ها می‌شود. همیشه به محدودیت‌ها و ظرفیت بارگذاری خودرو دقت کرده و از حمل بار بیش از حد استاندارد خودداری کنید.

بررسی بالانس‌بودن لاستیک‌ها

بالانس نبودن لاستیک‌ها می‌تواند باعث توزیع نامتعادل وزن خودرو و در نتیجه افزایش فشار روی برخی لاستیک‌ها شود. این مسئله نه‌تنها باعث ترکیدن لاستیک‌ها، بلکه منجر به لرزش فرمان و کاهش کنترل خودرو هم می‌شود. بنابراین، در سرویس‌های دوره‌ای، بالانس لاستیک‌ها را بررسی کنید.

بررسی چرخش لاستیک‌ها

لاستیک‌ها به مرور زمان دچار ساییدگی می‌شوند؛ برای اینکه ساییدگی همه لاستیک‌ها یکنواخت و مساوی باشد، آن‌ها را در فواصل زمانی مشخص و مطابق با استاندارد خودروی خود، جابه‌جا کنید. این کار به افزایش عمر لاستیک‌ها و کاهش مصرف سوخت کمک می‌کند.

اگر لاستیک ماشین ترکید چیکار کنیم؟

در صورت ترکیدن لاستیک خودرو، مهم‌ترین اقدام حفظ خونسردی و کنترل وسیله نقلیه است. پس از توقف در مکانی مناسب، می‌توانید برای رفع مشکل از یک سرویس پنچرگیری مطمئن کمک بگیرید.

یکی از بهترین گزینه‌ها، پنچرگیری سیار آیتول است که با ارائه خدمات سریع و حرفه‌ای، مشکل شما را بدون نیاز به جابه‌جایی خودرو برطرف می‌کند. این سرویس دارای ویژگی‌های زیر است:

• حضور سریع و فوری در محل
• تکنسین‌های متخصص و حرفه‌ای
• اعلام قیمت نهایی و پرداخت بعد از انجام کار
• پشتیبانی ۲۴ ساعته برای رفع مشکلات در هر زمان
• بهترین قیمت با کیفیت خدمات بالا

با استفاده از این سرویس، دیگر نیازی به جستجوی تعمیرگاه یا معطل‌شدن در صف‌های طولانی ندارید؛ کافیست درخواست خود را ثبت کنید تا آیتول در سریع‌ترین زمان به کمک شما بیاید.

جمع‌بندی

ترکیدن لاستیک خودرو اتفاقی خطرناک اما قابل پیشگیری است. با بررسی منظم وضعیت لاستیک‌ها، تنظیم فشار باد، تعویض به‌موقع لاستیک‌های فرسوده، رعایت ظرفیت مجاز بار و توجه به بالانس و چرخش لاستیک‌ها، می‌توان احتمال این اتفاق را به حداقل رساند.

بااین‌حال، اگر لاستیک خودرویتان در حین رانندگی ترکید، آرام باشید و خونسردی خود را حفظ کنید؛ کنترل فرمان، پرهیز از ترمز ناگهانی و کاهش تدریجی سرعت، اقدامات حیاتی و مهمی هستند که می‌توانند از بروز حادثه جلوگیری کنند. رعایت این نکات نه‌تنها امنیت شما را تضمین می‌کند، بلکه از هزینه‌های اضافی و مشکلات ناگهانی در مسیر جلوگیری خواهد کرد.