مراحل تعویض موتور خودرو (شرایط، هزینه ها و قوانین سال ۱۴۰۳)

تعویض موتور خودرو معمولا گزینه‌ای پرهزینه و پیچیده است که در بسیاری از موارد توصیه نمی‌شود  و هزینه‌های زیادی دارد. علاوه بر هزینه، باید به پیچیدگی‌های قانونی آن نیز توجه داشت. برخلاف تعویض قطعاتی مانند گیربکس، دینام، باتری یا لاستیک، برای تعویض موتور خودرو به دریافت مجوز از راهنمایی و رانندگی و طی مراحل تعویض موتور ماشین نیاز است.

قوانین تعویض موتور خودرو بسیار سختگیرانه و پیچیده‌ هستند و در صورت انجام غیرقانونی ممکن است با جریمه‌های سنگینی مواجه شوید. در همین راستا در این مطلب از آیتول قصد داریم تا شما را با مراحل تعویض موتور خودرو آشنا کنیم و در این زمینه اطلاعات جامع و کاملی را به شما ارائه دهیم.

دلایل تعویض موتور خودرو

تعویض موتور خودرو به دلایل متعددی صورت می‌گیرد که اگر بخواهیم شما را با مهم‌ترین دلایل تعویض موتور خودرو آشنا کنیم، می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:

آسیب‌های شدید ناشی از تصادف

در صورت وقوع تصادفی که به موتور خودرو آسیب جدی وارد کند و تعمیر آن امکان‌پذیر نباشد، تعویض موتور ضروری خواهد بود. در چنین شرایطی، ادامه استفاده از موتور آسیب‌دیده می‌تواند خطرناک باشد؛ به همین دلیل نیاز است تا برای تعویض موتور اقدام کنید.

ترک خوردگی بلوک موتور

بلوک موتور وظیفه نگه‌داری قطعات داخلی موتور و کنترل گرما و فشار ناشی از احتراق را دارد. با گذر زمان، گرمای زیاد می‌تواند باعث تضعیف و ترک‌خوردگی بلوک موتور شود. در صورت بروز این مشکل ممکن است موتور خودرو نیاز به تعویض داشته باشد. نگهداری و سرویس منظم موتور می‌تواند از وقوع چنین مشکلاتی جلوگیری کند.

مشکلات مربوط به اگزوز

رنگ دود خروجی از اگزوز، نشان‌دهنده وضعیت سلامت موتور است. دود سیاه معمولا به دلیل سوختن بیش از حد سوخت و یا احتراق ناقص ایجاد می‌شود. دود آبی نشان‌دهنده روغن‌سوزی و دود سفید غلیظ ممکن است ناشی از نشت مایع خنک‌کننده و خرابی واشر سرسیلندر باشد. در صورت بروز این مشکلات، احتمال نیاز به تعویض موتور وجود دارد.

وجود براده‌های فلزی در روغن موتور

براده‌های فلزی در روغن موتور نشان‌دهنده سایش بیش از حد قطعات داخلی موتور است. این موضوع معمولا نشان می‌دهد که موتور قدیمی و فرسوده شده و ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد. تعویض منظم روغن می‌تواند به افزایش عمر موتور کمک کند.

مراحل قانونی تعویض موتور خودرو

گاهی اوقات به دلایل شخصی یا اقتصادی ممکن است تمایلی به تعویض کامل خودرو نداشته باشید و بخواهید موتور آن را عوض کنید. با این حال، باید به یاد داشته باشید که تعویض موتور با هدف ارتقاء یا تغییر تیپ آن از نظر قانونی امکان‌پذیر نیست؛ شما تنها در صورتی مجوز تعویض موتور را دریافت می‌کنید که کارشناسان فنی تشخیص دهند که موتور فعلی خودرو شما دچار مشکل شده است و نیاز به تعویض دارد.

اگر بخواهیم با توجه به قانون تعویض موتور خودرو شما را با مراحل انجام این کار آشنا کنیم، می‌توانیم گام‌های زیر را برای این منظور در نظر بگیریم:

１. دریافت مجوز از پلیس راهور

اولین قدم برای تعویض موتور خودرو، دریافت مجوز از پلیس راهور است. برای این منظور باید به دفتر پلیس راهور بروید و نامه‌ رسمی با مهر این نهاد را دریافت کنید.

２. مراجعه به مرکز تعویض پلاک

با داشتن مجوز پلیس راهور، باید به مرکز تعویض پلاک مراجعه کنید. در صورتی که خودتان نمی‌توانید حضور داشته باشید، نماینده قانونی شما با داشتن وکالت‌نامه معتبر می‌تواند این کار را انجام دهد. مدارکی مانند کارت ملی، شناسنامه و مدارک خودرو را همراه داشته باشید و برگه عدم خلافی خودرو را نیز ارائه دهید. در این مرکز از شما خواسته می‌شود تا فرم درخواست تعویض موتور را تکمیل کنید.

بررسی و تایید کارشناس

پس از تکمیل فرم، کارشناس مرکز تعویض پلاک به بررسی موتور خودرو می‌پردازد تا مشکل فنی آن را تایید کند. همچنین، اطلاعات فرم را با مشخصات خودرو و موتور فعلی مقایسه خواهد کرد. پس از تایید، مجوز خرید موتور جدید صادر می‌شود.

خرید موتور جدید

موتور جدید باید از نمایندگی‌ها یا مراکز مجاز خریداری شود. اگر خودرو داخلی یا خط تولید آن همچنان فعال باشد، باید موتور نو بخرید. در صورت وارداتی بودن خودرو یا نبودن موتور نو می‌توانید موتور دست دوم یا وارداتی تهیه کنید.

هنگام خرید حتما فاکتور رسمی با مهر و هولوگرام را از فروشنده بگیرید. اگر موتور دست دوم یا وارداتی است، برگه گمرکی و مجوزهای لازم را از فروشنده دریافت کنید.

ثبت در سیستم شماره گذاری

پس از خرید موتور باید مجددا به مرکز تعویض پلاک مراجعه کنید و فاکتور یا برگه گمرکی موتور جدید را ارائه دهید. پس از بررسی مدارک از سوی کارشناس مربوطه، مجوز ثبت موتور در سیستم شماره‌گذاری صادر می‌شود.

این نکته را مدنظر قرار دهید که موتور جدید باید شماره حک‌شده داشته باشد. اگر موتور نو باشد، این شماره به‌صورت پیش‌فرض وجود دارد؛ در غیر این صورت باید برای حک شماره به مراکز مورد تایید پلیس راهور مراجعه کنید.

مدارک لازم برای تعویض موتور خودرو

برای انجام کارهایی مثل تعویض پلاک و موتور خودرو نیاز است تا دید کاملی درباره مدارک لازم برای تعویض پلاک یا موتور داشته باشید. اگر قصد تعویض موتور خودرو را دارید، باید برای جمع‌آوری و ارائه مدارک زیر اقدام کنید:

• سند خودرو، کارت ماشین و برگ سبز آن
• مدارک شناسایی مالک مانند کارت ملی یا شناسنامه
• بیمه‌نامه شخص ثالث
• برگه معاینه فنی که از اعتبارش نگذشته باشد.
• مجوز دریافتی از پلیس راهور
• فاکتور مهرشده و هولوگرام‌دار برای موتور خودرو داخلی و برگه گمرک برای خودرو خارجی
• برگه عدم خلافی
• برگه مفاصا حساب عوارض شهرداری

هزینه تعویض قانونی موتور خودرو

اگر نمی‌دانید که هزینه تعویض موتور خودرو چقدر است، باید بگوییم که تعویض موتور خودرو چندین هزینه مختلف را دربرمی‌گیرد که شامل پرداخت جرایم رانندگی (در صورت وجود)، قیمت موتور جدید و دستمزد نصب آن است. دستمزد نصب با توجه به نوع خودرو متفاوت خواهد بود.

به‌طور مثال، برای خودروهای داخلی مانند پراید، هزینه کمتری دارد و برای خودروهای خارجی و لوکس بالاتر است. این کار باید از سوی نمایندگی‌های مجاز یا تعمیرکاران حرفه‌ای انجام گیرد تا از عملکرد صحیح موتور جدید اطمینان حاصل شود.

عواقب تعویض موتور خودرو بدون مجوز

تعویض موتور خودرو بدون مجوز عواقب گوناگونی برای شما دارد. اولا، اگر قصد تعویض پلاک را دارید، باید حتما درباره این موضوع تحقیق کنید که چه خودروهایی تعویض پلاک نمی شوند. خودروهایی که  تعویض موتور خودرو بدون مجوز داشته باشند، از این دسته خودروها هستند و حتی اگر مالیات نقل و انتقال خودرو را پرداخت کنید، با مشکل مواجه خواهید شد.

همچنین طبق ماده ۳۰ قانون تخلفات رانندگی، اگر مالک خودرو قصد داشته باشد بدون دریافت مجوز از پلیس راهور، قطعات اصلی خودرو از جمله موتور، شاسی (بدنه) یا رنگ آن را تغییر دهد، ملزم به پرداخت جریمه است. معمولا این جریمه بین یک‌چهارم تا یک‌هشتم قیمت موتور جدید خواهد بود.

علاوه بر این، اگر موتور خریداری‌شده دارای استانداردهای لازم نباشد یا مشخصات فنی آن با خودرو سازگاری نداشته باشد، به‌ویژه در مواردی که افراد برای افزایش قدرت خودرو اقدام به تعویض موتور می‌کنند، پلیس راهور ممکن است دستور اوراق کردن خودرو را صادر کند.

حرف آخر

در این مطلب از آیتول تلاش کردیم تا هر آنچه را که باید درباره تعویض موتور خودرو بدانید، به شما ارائه دهیم. همان‌طور که بیان کردیم، تعویض موتور خودرو بدون دریافت مجوزهای لازم از پلیس راهور می‌تواند به مجازات و جریمه منجر شود.

در صورتی که موتور خودرو شما با مشکل جدی مواجه است، می‌توانید آن را تعویض کنید؛ اما اگر قصد دارید به منظور بهبود عملکرد یا تغییر تعداد سیلندرها اقدام به تعویض موتور کنید، ممکن است با مشکلات قانونی مواجه شوید.

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که در صورت نیاز به تعویض موتور بهتر است خودرو را به‌طور کامل تعویض کنید؛ اما اگر شرایط این کار را نداشتید، می‌توانید با دریافت مجوزهای لازم برای تعویض موتور اقدام کنید.