در تابستان سال ۱۳۹۸ بود که شهرداری تهران طرح جدیدی را با نام طرح کنترل آلودگی هوای تهران یا  LEZ اعلام کرد که جایگزین طرح زوج و فرد شده است. این طرح با نام‌هایی مثل حلقه دوم طرح ترافیک، طرح کنترل آلودگی هوا، طرح کاهش آلودگی هوا و همچنین طرح کاهش آلودگی هم یاد می‌شود. کلمه LEZ، مخفف عبارت Low Emission Zone بوده و به معنای همان طرح کنترل آلودگی هوای تهران است.

بر اساس قانون معاینه فنی جدید و برای داشتن هوایی پاک‌تر از ابتدای سال قبل، تردد انواع وسایل نقلیه فرسوده و همچنین انواع خودروی کاربراتوری، در همه کلانشهرهایی که اولویت آلایندگی هوا را دارند، در محدوده کاهش آلودگی هوا (LEZ) ممنوع بوده و جریمه دارد.

در طرح جدید کنترل آلودگی هوا نیز دیگر زوج و فرد بودن پلاک خودروها، معیار ترددشان نبوده، بنابراین استفاده از نام طرح زوج و فرد هم برای این طرح، دیگر منطقی نیست. برای همین است که دیگر از عبارت طرح زوج و فرد تهران، استفاده نمی‌کنیم.

نقشه محدوده طرح آلودگی هوا تهران

محدوده کنترل آلودگی هوا، از سال ۱۳۹۸ به بعد، همان محدوده زوج و فرد سال ۱۳۹۷ است. در شمال: از چمران به همت تا زین ‎الدین به امام علی، در شرق: از زین‌الدین به امام علی تا امام علی به بعثت، در جنوب: از امام علی به بعثت تا بعثت به نواب و در غرب: از بعثت به نواب تا چمران به همت است.

ساعت طرح آلودگی هوا تهران

ساعت طرح کنترل آلودگی هوای تهران هم مثل ساعت طرح ترافیک تهران بوده و فقط در روزهای پنجشنبه متفاوت است. همچنین طرح کنترل آلودگی هوا در روزهای تعطیل رسمی، اجرا نمی‌شود و برای همه خودروها، تردد در محدوده طرح کاهش آلودگی هوای تهران امکان‌پذیر است.

طرح کنترل آلودگی هوای تهران، در روزهای شنبه تا چهارشنبه، از ساعت ۶:۳۰ تا ۱۸ است. در روزهای پنجشنبه نیز طرح ترافیک تهران اجرا نمی‌شود، اما طرح کنترل آلودگی هوا اجرا شده و از ساعت ۶:۳۰ صبح تا ۱۳ برقرار است. به این نکته هم توجه کنید که در صورت تردد در طرح کاهش آلودگی هوا در روزهای پنجشنبه‌، باز هم ابتدا از سهمیه فصلی رایگان شما کسر می‌شود.

همانطور که می‌دانید علت به وجود آمدن این طرح‌ها به علت داشتن هوایی پاک‌تر بوده. پس بهتر است تا در کنار عمل کردن به این قوانین، خود ما نیز به فکر باشیم و برای جلوگیری از فرسودگی قطعات خودرویمان، هر چند وقت یک بار، تعویض روغن را نیز در برنامه خود قرار دهیم.

طرح الودگی هوا تهران

تردد رایگان در محدوده طرح کنترل آلودگی هوا

میزان روزهای تردد رایگان در محدوده طرح کاهش آلودگی هوای تهران، برای خودروهای پلاک تهران؛ ۲۰ روز در هر فصل و برای خودروهای پلاک شهرستان؛ ۱۵ روز در هر فصل است. همچنین در صورتی که در محدوده طرح ترافیک یا آلودگی هوا سکونت دارید، یک بار تردد شما قبل از ساعت ۸:۳۰ صبح و بعد از ساعت ۱۶ در همان محدوده رایگان است و مشمول جریمه نخواهید شد. شما برای اطلاع از جریمه‌های خود و استعلام و پرداخت خلافی خودرو می‌توانید از طریق وبسایت و یا اپلیکیشن آیتول اقدام کنید.

برای خروج از محدوده کنترل آلودگی هوا، اگر روز پلاکم باشد، باید عوارض پرداخت کنم؟

با توجه به اجرای طرح کنترل آلودگی هوا، زوج یا فرد بودن پلاک خودرو ملاک تردد نیست و با توجه به آنچه قبلتر گفته شد؛ هر خودرو با پلاک تهران ۲۰ روز در هر فصل مجاز به تردد رایگان در محدوده‌ی کنترل آلودگی هوا (زوج یا فرد سابق) بوده، که این مزیت برای خودروهای پلاک شهرستان تا ۱۵ روز در هر فصل برقرار است. پس با خروج از محدوده آلودگی هوا، از سهمیه فصلی کسر و چنانچه خروج از محدوده طرح ترافیک انجام بگیرد، عوارض در نظر گرفته خواهد شد. همچنین تعداد روزهای مجاز ترددهای رایگان فصلی قابل انتقال به فصل بعد نیست.

این نکته هم یادآور شویم که کاهش تردد در سطح شهر علاوه بر تاثیری که در کمتر شدن آلودگی هوا خواهد داشت، باعث کاهش تصادفات رانندگی نیز می‌شود. برای همین خرید بیمه شخص ثالث یکی از موارد ضروری و اجباری بعد از خرید وسیله نقلیه به شمار می‌رود.

آیا امتیاز‌های ویژه ‎ای در طرح وجود دارد؟

در برخی موارد امتیازهای ویژه‌ای وجود دارد تا خودرو‌ها تردد آسان‌تری داشته باشند. این موارد شامل: ساکنان محدوده طرح ترافیک و همچنین طرح کنترل آلودگی هوا، روزنامه‌نگار‌ها، خبرنگارها، عکاس‌ها، معلولین و بیماری‌های خاص و جانبازهای ۲۵ درصد و بالاتر می‌شود.

نقشه طرح ترافیک تهران

ورود به محدوده طرح ترافیک نیاز به رزرو دارد؟

اگر به‌صورت مرتب در محدوده طرح ترافیک تردد دارید، بهترین راه برای شما، رزرو طرح ترافیک روزانه است. در صورت تهیه رزرو طرح ترافیک، مابه‌التفاوت طرح خریداری ‌شده توسط شما و جریمه تردد در طرح ترافیک یا آلودگی، به حساب شهروندی شما عودت داده خواهد شد. به این نکته نیز توجه داشته باشید رزرو باید بر حسب معاینه فنی خودرو (عادی یا برتر) شارژ شود. این نکته را نیز خاطرنشان کنیم که امکان لغو رزرو نیز تا ساعت ۶ صبح همان روز امکان‌پذیر است.

تاثیر نوع معاینه فنی در طرح ترافیک

یکی از عوامل مؤثر بر میزان جریمه طرح ترافیک، نوع معاینه فنی خودرو است. اگر از سلامت و کیفیت خودروی خود اطمینان بالایی دارید، بهتر است تا معاینه فنی برتر را تهیه کنید. این نوع معاینه فنی نه تنها از لحاظ هزینه تفاوتی با نوع عادی آن ندارد، بلکه داشتن معاینه فنی برتر، شما را مشمول ۲۰% تخفیف طرح ترافیک نیز خواهد کرد. البته اگر صاحب خودروی برقی یا هیبریدی هستید، لازم است برای دریافت معاینه‌فنی «ویژه» یا هیبریدی اقدام کنید. تخفیف ۲۰ درصدی برای این دسته از معاینه‌های فنی نیز، اعمال خواهد شد.

نحوه پرداخت جریمه طرح ترافیک و آلودگی هوا

با توجه به عوامل مختلف در محاسبه میزان جریمه طرح ترافیک یا آلودگی هوا، بهترین راه، استعلام طرح ترافیک به کمک سامانه آیتول است. شما می‌توانید تنها با در دست داشتن شماره پلاک و شماره همراه ثبت ‌شده برای پلاک، مقدار جریمه خودرو را استعلام گرفته و در کوتاه‌ترین زمان ممکن نسبت به پرداخت آن اقدام کنید.