با توجه به اضافه شدن امکان مشاهده جزئیات تردد از ایستگاههای عوارض الکترونیک آزادراهی و همچنین جزئیات مربوط به سوابق پرداخت مربوط به عوارضی‌ها در سامانه آیتول، این اقدام با استفاده از ورود شناسه یکتای خودرو و یا کد VIN انجام می پذیرد. کد یا شماره VIN یک کد ۱۷ رقمی است که ترکیبی از حروف انگلیسی و اعداد بوده و مخفف Vehicle Identification Number است، که این کد به‌عنوان شماره شناسایی خودرو شناخته می‌شود. اگر می‌‌خواهید در مورد این کد و کارایی آن بیشتر بدانید، در ادامه این مقاله با ما همراه شوید.

کد VIN شماره‌ای منحصر به فرد بوده و مثل اثر انگشت می‌ماند! همانطور که می‌دانید هیچ انسانی اثر انگشت مشابهی ندارد؛ هیچ خودرویی نیز شماره VIN یکسانی ندارد. این کد اطلاعات زیادی درمورد خودرو به شما می‌دهد که شامل موارد زیر است:

  • مشخصات خودرو
  • محل تولید خودرو
  • مدل ماشین
  • کشور تولید کننده اتومبیل
  • سال تولید خودرو
  • مشخصات موتور ماشین
  • مشخصات شرکت سازنده اتومبیل

شماره VIN خودرو در کجا قرار دارد؟

این کد معمولا در موقعیت‌هایی مثل فایروال محفظه موتور، چهارچوب در کنار راننده و زیر شیشه جلو کنار راننده خودرو قرار گرفته است.

شناسه یکتا خودرو در کجا قرار دارد؟

هر کدام از اعداد و ارقام شماره شناسایی خودرو یا کد VIN چه معنایی دارند؟

همانطور که قبلتر گفته شد که شناسه یکتا خودرو چیست؟ باید بگوییم که این شناسه یا کد VIN، شماره ۱۷ رقمی و ترکیبی از حروف و اعداد است که شامل حروف الفبای انگلیسی به جز O و Q  و اعداد ۱ تا ۹ بوده و باید از چپ به راست خوانده شود. این کدها از سمت سازمان استانداردسازی بین‎‌المللی تعریف می‌شود. هر شرکت خودروساز نیز از الگوی خاصی برای بازخوانی این حروف استفاده می‌کند و شما برای درک این اطلاعات باید به الگوی آن شرکت خودروسازی توجه کنید. در اینجا به معنای هر کدام از این حروف و اعداد می‌پردازیم.  اولین سری از این علامتها، سه رقم از سمت چپ VIN است که تعریف جهانی داشته و معرف کارخانه سازنده اتومبیل است. هر شرکت اتومبیل‌سازی کد سه رقمی ویژه‌ای دارد و با همان شناخته می‌شود. اولین رقم نشان از آن دارد که در چه منطقه جغرافیایی تولید شده، مثلا عدد ۱ تا ۵ معرف کشورهای منطقه آمریکای شمالی است.

جایگاه دوم در VIN، به ترتیب شرکت خودروسازی اصلی و حرف بعدی آن نشان از برند خودرو دارد. این علامتها در اکثر مواقع قابل تشخیص هستند، اما در مواردی نیز شناسایی کارخانه تولید کننده اتومبیل خیلی هم راحت نیست؛ به این دلیل که هر خودروساز کد خاصی را برای شناسایی خودروهایش در نظر می‌گیرد. جایگاه چهارم تا هشتم کد VIN نیز توضیحاتی در مورد اتومبیل بوده. این کدها معرف نوع خودرو، مدل آن، کد موتور، نوع بدنه و همچنین سیستم ایمنی خودرو است.

جایگاه نهم شماره شناسایی خودرو به کد امنیتی مربوط است که به آن” رقم چک” نیز می‌گویند و نشان از درستی و صحت VIN دارد که این صحت با الگوریتم‌های خاص تولید رقم چک منحصر به فرد هر خودرو قابل شناساسایی است.

جایگاه ۱۰ تا ۱۷ کد VIN، مربوط به قسمت شناسایی اتومبیل بوده و جزییاتی نظیر کارخانه سازنده و مدل خاص ماشین تولیدی دیده می‌شوند.

۶ رقمی که در انتهای VIN می‌بینید نشانگر خودرو بوده، به این معنا که نشان از خودرویی خاص دارد.

بقیه حروف و اعداد VIN می‌توانند نشان‌دهنده تمام خودروهای ساخته شده در یک سال خاص، در یک خودروسازی خاص و از یک مدل خاص باشند، اما این ۶ رقم آخر، هر ماشین را منحصر به فرد می‌کند، به این خاطر که کارخانه خودرو‌سازی، هر سال اتومبیل‌های بسیاری تولید می‌کند و به ترتیب برای هر خودرو، شماره خاصی را در نظر می‎‌گیرد و این کد شناسایی مانند IME گوشی شما منحصر به فرد می‌شود.

شناسه یکتا خودرو چیست و چه معنایی دارد؟

 کاربرد کد VIN یا شناسه یکتا خودرو چیست؟

آنچه که تا اینجا در مورد آن صحبت کردیم این بود که کد VIN مانند کد ملی یک کد منحصر به فرد بوده و برای هر خودرو متفاوت است. در ادامه می‌خواهیم راجع‌به کاربرد و ضرورت آن صحبت کنیم و اینکه شناسه خودرو در چه مواقعی به کار می‌آید.

 استعلام اصالت بیمه

برای استعلام بیمه خودرو می‌توان از طریق VIN اقدام کرد. البته استعلام از طریق سامانه سنهاب نیز انجام می‌پذیرد.

خرید قطعات جانبی اصلی خودرو

شرکت‌های اتومبیل‌سازی بیشتر قطعات جانبی اصلی را بر اساس VIN خودرو دسته‌بندی می‌کنند. به همین خاطر برای خرید هر قطعه جانبی اصل باید از شماره شناسایی خود آگاهی داشته باشید.

تکمیل گزارشات پلیس در موارد شناسایی خودرو یا سرقت

اگر بخواهید خودرویی را خریداری کنید که صفر نباشد، می‌توانید با بررسی VIN به اصالت خودرو، میزان تعمیرات آن و مسروقه نبودنش پی ببرید. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که مهمترین قدم بعد از تهیه خودرو، خرید بیمه ثالث است.

چه روش‌هایی برای استعلام خلافی با کد VIN خودرو وجود دارد؟

برای استعلام خلافی و میزان جریمه خودرو با VIN چند روش وجود دارد:

دریافت خلافی از سایت راهور

ابتدا باید به وبسایت راهور ۱۲۰ مراجعه کنید، سپس به قسمت استعلام تخلفات خودرو و موتورسیکلت رفته و کد VIN را وارد کنید. پس از وارد کردن کد، شما می‌توانید از میزان خلافی خودرو و یا موتور خود مطلع شوید. امکان پرداخت جرایم خودرو به صورت آنلاین نیز وجود دارد. البته به علت ترافیک سایت، دریافت خلافی از این روش کمی زمان‌بر خواهد بود.

 دریافت خلافی خودرو به روش USSD

در این روش، با استفاده از تلفن همراه، کد *#۱۱۰* را وارد کرده، خدمات قابل ارائه را انتخاب کنید و در گام بعدی، استعلام خلافی خودرو را بزنید. در این مرحله از شما کد ۱۷ رقمی VIN خواسته می‌شود. بهتر است برای اینکه معطل نشوید، قبل از شماره‌گیری و دریافت پیامک، کد VIN خودروی خود را آماده کنید، به این خاطر که ممکن است در حین وارد کردن کد، اگر زمان زیادی بگذرد، مجبور باشید تا دوباره شماره‌گیری کرده و مراحل را از ابتدا انجام دهید. همچنین می‌توانید انتخاب کنید که فقط مبلغ خلافی را ببینید یا شناسه قبض یا پرداخت را هم دریافت کنید.

برای مشاهده و پرداخت نیاز به یک هزینه ۳۵۰ تومان است که از حساب شارژ شما کسر می‌شود. برای تایید باید عدد ۱ را ارسال کنید. با در دست داشتن شناسه پرداخت و شناسه قبض، پرداخت خلافی خودرو از طریق دستگاه ATM امکان‌پذیر است. نتیجه نیز برای شما پیامک خواهد شد.

استعلام خلافی با پیامک

در روش استعلام خلافی ماشین با پیامک کافی‌ست تا کد VIN خودروی خود را به شماره‌ی ۱۱۰۱۲۰۲۰۲۰ ارسال کرده، چند لحظه صبر کنید و منتظر دریافت نتیجه آن باشید. در پیامک دریافت شده، علاوه بر ارسال مبلغ خلافی خودرو، شناسه پرداخت و شناسه قبض هم ارسال خواهد شد. شما با استفاده از این اطلاعات خواهید توانست تا از طریق دستگاه ATM پرداخت مبلغ را انجام دهید. هزینه هر پیامک برابر با ۳۵۰ تومان است.

در آخر می‌خواهیم به روش استعلام و پرداخت خلافی از طریق آیتول بپردازیم که روشی بسیار راحت و سریع است. این نکته را نیز اضافه کنیم که آیتول در کنار استعلام و پرداخت خلافی خدمات دیگری چون خرید انواع بیمه مثل بیمه بدنه خودرو، ثالث و هر آنچه به خودرو مربوط شود را پوشش می‌دهد.

استعلام و پرداخت خلافی با آیتول

شما از طریق آیتول می‌توانید استعلام و پرداخت آنلاین جرایم راهنمایی و رانندگی را به راحتی و با سرعت انجام دهید. برای این کار تنها کافی‌ست تا شماره پلاک خودرو، تلفن همراه مالک و کد ملی مالک را وارد کنید. همچنین برای استعلام خلافی به ثبت‌نام در سامانه سخا نیازی ندارید و استعلام خلافی بدون نیاز به کد انجام خواهد شد. پس از ورود اطلاعات و پرداخت هزینه استعلام هم می‌توانید ریز خلافی اتومبیل خود را مشاهده کرده و جریمه‌های ماشین خود را به صورت موردی نیز پرداخت کنید. این نکته هم در نظر داشته باشید که هزینه استعلام خلافی ۵,۲۰۰ تومان است. همچنین لازم به ذکر است که بدانید آیتول دخل و تصرفی در تعیین این هزینه ندارد.