جریمه نداشتن گواهینامه در سال ۱۴۰۲ +(قانون جدید تصادف بدون گواهینامه)

چند روز پیش هنگام صحبت با همسایه کناریمان متوجه فوت یکی از اقوام نزدیک وی شدم. گویا فرد متوفی در حال گذر از عرض خیابان با ماشینی که راننده آن فاقد گواهینامه بوده‌است تصادف می‌کند و در دم جان می‌دهد. بی‌شک راننده خاطی این حادثه یکی از هزاران نفری است که بدون توجه به قوانین راهنمایی و رانندگی و در کمال ناآگاهی از مجازات رانندگی بدون گواهینامه اقدام به چنین کار خطرناکی کرده است. اگر شما نیز جزو این دسته از افراد هستید بهتر است قبل از اقدام به چنین عمل پر از ریسکی حتما این مطلب را با دقت بخوانید.

آیا رانندگی بدون گواهینامه جرم است؟

پاسخ به این سؤال: «آیا رانندگی بدون داشتن گواهینامه جرم است؟» تنها یک کلمه است؛ «بله» جرم است. طبق قانون تمام کشورهای دنیا، رانندگی با هر نوع وسیله نقلیه‌ای نیاز به کسب مهارت و آموزش دارد. حتی این جرم برای رانندگان موتور سیکلت هم وجود دارد. جریمه نداشتن گواهینامه موتور سیکلت‌ها هم مانند خودرو است. در ایران نیز اگر متقاضی بالای ۱۸ سال سن داشته‌باشد و بتواند مهارت‌های آموزشی لازم را با موفقیت طی کند، کارت گواهینامه رانندگی توسط پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی طی چهل روز برای او صادر می‌شود که متقاضی می‌تواند جهت استعلام گواهینامه رانندگی خود از طریق سامانه آیتول از روند صدور و جزئیات آن آگاه شود.

پس از دریافت کارت گواهینامه، راننده ملزم به رعایت تمامی قوانین و ضوابط راهنمایی و رانندگی خواهد شد. بدین ترتیب در صورت تخلف طبق ماده ۷۲۳ قانون مجازات جمهوری اسلامی که در آن صراحتا «رانندگی بدون گواهینامه» جرم تلقی شده‌است، برای فرد خاطی دو نوع مجازات در نظر گرفته می‌شود؛ مجازات اسلامی بخش تعزیرات و مجازات با توجه به قوانین رسیدگی به تخلفات رانندگی.

• قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات

  از نظر قانون در صورتیکه فردی از رانندگی با وسایل نقلیه منع شده‌باشد و یا فاقد گواهینامه رانندگی باشد اما به این عمل اقدام نماید مجرم شناخته می‌شود. در این صورت مجازات این شخص برای بار اول مشمول یکی از این سه حالت است:

• حبس تعزیری تا دو ماه
• پرداخت جزای نقدی تا یک میلیون ریال
• در نظر گرفتن هر دو مورد قبل باهم. اگر فرد خاطی برای بار دوم مرتکب این جرم شود به دو تا شش ماه حبس محکوم خواهد شد.

• قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی

  بر اساس ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی؛ اقدام به رانندگی بدون گواهینامه منجر به توقف وسیله نقلیه و تحویل راننده خاطی به مراجع قضایی خواهد شد.

آیا در صورت اقدام به رانندگی با گواهینامه فاقد اعتبار مجرم شناخته می‌شویم؟

قطعا برای شما هم پیش آمده که به خاطر درگیری‌ و مشغله‌های روزمره از تمدید گواهینامه رانندگی خود غافل شده‌ باشید. اگرچه اینکار می‌تواند زمانبر باشد اما واجب و ضروری است. در واقع مجازات رانندگی بدون گواهینامه با رانندگی بدون داشتن گواهینامه معتبر تفاوت دارد یعنی اگر شما با گواهینامه فاقد اعتبار اقدام به رانندگی کنید مجرم شناخته نمی‌شوید بلکه طبق قانون، تنها ملزم به پرداخت جریمه خواهید شد.

این مسئله درباره کسانی که گواهینامه‌شان به هر دلیل توقیف شده‌است نیز صدق می‌کند. داشتن نمره منفی بیش از حد مجاز یکی از مواردی است که به ضبط و ابطال گواهینامه رانندگی منجر می‌شود. ازین رو بهتر است که هر چند وقت یکبار جهت استعلام نمره منفی گواهینامه خود از طریق سایت آیتول اقدام نمایید.

مجازات رانندگان زیر ۱۸ سالی که اجازه دریافت گواهینامه ندارند به چه صورت است؟

سن قانونی جهت اخذ گواهینامه در ایران ۱۸ سال تمام است. پس اگر شخصی زیر ۱۸ سال باشد به خودی خود فاقد گواهینامه تلقی می‌شود. در این حالت مجازات وی بدین شرح خواهد بود.

• راننده بین ۱۵ تا ۱۸ سال: اگر راننده‌ای در این بازه سنی باشد، طبق قانون مجازات اسلامی برای وی جرم درجه هشت تعزیری در نظر گرفته شده و راننده مجرم موظف به پرداخت جزای نقدی تا یک میلیون ریال می‌شود.
• راننده بین ۹ تا ۱۵ سال: طبق قانون این دسته از رانندگان به والدین یا سرپرست قانونی به قید گرفتن تعهد به تادیب، تربیت و مواظبت در حسن اخلاق طفل یا نوجوان تحویل داده می‌شوند. در صورت نداشتن والدین صالح به شخص حقیقی یا حقوقی دیگری با قرار تعهد کتبی یا اخطار یا تذکر سپرده خواهند شد.
• راننده زیر ۹‌ سال: برای افراد زیر ۹ سال هیچگونه مجازاتی در نظر گرفته نشده‌است.

با توجه به حساسیت این موضوع اگر نوجوانی در منزل دارید که زیر ۱۸ سال سن دارد که احتمال استفاده بدون اطلاع از وسیله نقلیه‌تان را می دهید می توانید از طریق گرفتن رایگان خلافی خودرو با پلاک به راحتی از این موضوع باخبر شوید و نوجوان خود را از پیامدهای زیانبار عملی که انجام می دهد آگاه نمائید.

آیا در تصادف راننده بدون گواهینامه بیمه خسارت را پرداخت میکند؟

اگر خودرویتان بیمه دارد و جزو آن دسته از رانندگان ماجراجویی هستید که ریسک رانندگی بدون گواهینامه را به جان می‌خرید، بد نیست هنگام انجام کارهای بیمه‌ای خود مانند استعلام قیمت بیمه شخص ثالث و … به قوانین بیمه، بخش مربوط به تصادفات رانندگان بدون گواهینامه نیز سری بزنید تا از عواقب کار خود آگاه شوید. طبق قانون بیمه اگر راننده‌ای در تصادف مقصر شناخته شود و فاقد کارت گواهینامه باشد تمام خسارت جانی و مالی فرد زیان دیده توسط بیمه تقبل خواهد شد اما این مبلغ بعدا از راننده خاطی به صورت تمام و کمال، نقدا یا به شکل اقساط دریافت خواهد شد.

آیا مجازات رانندگی بدون گواهینامه در تصادفی که منجر به مرگ شود قتل عمد است؟

همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم رانندگی بدون داشتن گواهینامه جرم است اما اگر راننده دچار تصادف منجر به فوت شود صرف نداشتن گواهینامه، عمل وی قتل عمد محسوب نمی‌شود. در این شرایط طبق قانون مجازات اسلامی راننده قتل غیر عمدی را مرتکب شده‌ که متناسب با آن، مجازات دیه و حبس برای وی در نظر گرفته شده‌است‌.

بنابراین اگر هنگام انجام کارهای مربوط به خودرو خود مثل تمدید بیمه‌نامه، نوبت دهی معاینه فنی و… به طور اتفاقی در محافلی قرار گرفتید که افراد بی‌اطلاع در گپ‌و‌گفت‌های روزانه‌شان حکم تصادف منجر به مرگ هنگام رانندگی بدون گواهینامه را، قتل عمد عنوان کردند به هیچ عنوان به حرف آن‌ها گوش ندهید و در صورت قرار گرفتن در این شرایط به جای فرار از محل حادثه فرد مضروب یا متوفی را به اولین بیمارستان برسانید، چرا که فرار از صحنه جرم تنها باعث تشدید مجازات قانونی شما می‌شود.

برای اجتناب از عواقب رانندگی بدون گواهینامه از چه طریق می‌توان کارت گواهینامه را پیگیری کرد؟

با توجه به اینکه در دنیای امروز خدمات آنلاین بیش از پیش رونق گرفته‌است، شما می‌توانید بدون هیچگونه دغدغه و نگرانی از طریق ورود به سامانه جامع آیتول به کمک سرویس‌دهی ۲۴ ساعته این سایت، تمامی خدمات مربوط به خودرو و پیگیری گواهینامه را در کمترین زمان ممکن انجام دهید.

در آیتول این امکان برای تمامی کاربران از نقاط مختلف ایران فراهم شده‌است که از طریق استعلام آنی گواهینامه از روند صدور، مدت زمان اعتبار، نمره منفی و دیگر جزئیات مربوط به آن آگاه شوند. بدیهی است خدمات این سایت جامع تنها به استعلام گواهینامه رانندگی ختم نمی‌شود، بلکه خرید و تمدید بیمه بدنه، بیمه شخص ثالث، معاینه فنی و مواردی از این دست از دیگر خدماتی است که آیتول در اختیارتان قرار خواهد داد.