باتری قطعه‌ای حیاتی برای خودرو است. از زمانی که استارت می‌زنید و شروع به حرکت می‌کنید تا وقتی که برای فرار از گرما کولر ماشین و در سرما بخاری را روشن می‌کنید، باتری ماشین در محوریت قرار دارد. وظیفه‌ی باتری خودرو تامین انرژی الکتریکی برای بخش‌های مختلف ماشین است و بدون آن نمی‌توان قدم از قدم برداشت.

یکی از مشکلات رایج باتری ماشین، خالی شدن آن است. زمانی را در نظر بگیرید که برای انجام یک کار فوری، استارت می‌زنید اما ماشین روشن نمی‌شود. در این مواقع یکی از احتمالاتی که سریعا به ذهن‌ می‌رسد، خالی شدن باتری ماشین است. در این مقاله از علت‌های خالی شدن باتری ماشین و نحوه‌ی بررسی سلامت باتری می‌گوییم، تا پیش از این‌که خودروی شما مشکلی جدی پیدا کند یا از قراری مهم جا بمانید، از وضعیت باتری ماشین مطلع شوید.

دلایل خالی شدن باتری ماشین

باتری ماشین وظیفه‌ی ذخیره‌ی انرژی الکتریکی و تامین آن برای برخی قطعات ماشین را بر عهده دارد. خالی شدن باتری ماشین هم یکی از مشکلات عمومی و دردسرساز برای رانندگان است. ابتدا به دلایل خالی شدن باتری خودرو بپردازیم تا بعدتر به سراغ نشانه‌های خالی شدن باتری ماشین برویم.

وجود ایراد در دینام خودرو

پیش از این گفتیم که باتری ماشین وظیفه‌ی ذخیره انرژی الکتریکی و برق‌رسانی به برخی قطعات خودرو را دارد؛ اما برق باتری ماشین از کجا تامین می‌شود؟ برق باتری خودرو را دینام تامین می‌کند. دینام خودرو انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل کرده و به باتری می‌رساند؛ پس از آن‌هم هنوز در کار است و شارژ مجدد باتری را انجام می‌دهد. ایراد در دینام، یکی از دلایل خالی شدن باتری ماشین است. با خرابی دینام، باتریِ خالی‌شده‌ی ماشین، مجددا شارژ نمی‌شود، چراغ‌ها‌ی ماشین به‌تدریج کم‌نور می‌شوند و سوسو می‌زنند و در نهایت، ماشین پس از خاموش شدن، استارت نمی‌خورد.

روشن ماندن چراغ‌های خودرو

یکی از ابتدایی‌ترین و درعین‌حال مهم‌ترین دلایل خالی شدن باتری ماشین، روشن ماندن چراغ‌های خودرو است. احتمالا برای شما هم این اشتباه پیش آمده که چراغ‌های ماشین را روشن نگه‌داشته‌اید. اگر خودتان هم حواس‌تان همیشه جمع باشد، اشتباهی سهوی از سرنشینان خودروتان و باز نگه‌داشتن در و روشن ماندن چراغ‌های داخل ماشین، باعث خالی شدن باتری ماشین شما می‌شود. ممکن است روزی بی‌خبر از همه‌جا سوئچ را بپیچانید و ماشین به همین دلیل ساده استارت نخورد. البته روشن ماندن چراغ‌های ماشین می‌توان به مشکلات فنی بازگردد که آن مورد را هم باید بررسی کنید.

اکسید شدن اتصالات باتری

یکی دیگر از عوامل خالی شدن باتری ماشین، اکسید شدن اتصالات باتری است. این عیب که به‌تدریج در باتری ایجاد می‌شود، عملکردش را مختل می‌کند. عدم رسیدگی به این مشکل، تخلیه‌ی تدریجی باتری خودرو را در پی خواهد داشت؛ پس چک کردن وضعیت باتری ماشین، باید در دستور کار صاحبان خودرو باشد. نشانه‌ی اکسید شدن اتصالات، گردی سفیدرنگ است که روی پایانه‌های باتری ماشین، دیده می‌شود. پس از مشاهده‌ی این گرد سفیدرنگ، به‌راحتی از کنارش عبور نکنید و با رعایت نکات ایمنی، به‌کمک مواد شوینده و دستمال پایه‌ها را پاک کنید. چراکه همین نشانه که ساده به‌نظر می‌رسد، می‌تواند در موقعیتی حساس گریبان‌گیر راننده‌ی خودرو شود و به تعویض فوری باتری احتیاج کنید.

برق‌دزدی ماشین

اگر خالی شدن باتری ماشین، به‌حدِ بیش از مقدار نرمال برسد، برق‌دزدی اتفاق افتاده است. اصطلاحی که برای اتلاف انرژی الکتریکی در اثر وجود مشکل در سیستم الکتریکی خودرو به‌کار می‌رود. عیب در کویل، وایر شمع و فیوزها، برق‌دزدی را ایجاد می‌کند. آن‌چنان که گفتیم ممکن است چرغ‌های خوردو نیز به‌دلیل معیوب بودن اتصالات، پس از خاموش شدن ماشین، روشن بمانند که به این مورد نیز برق‌‌دزدی اطلاق می‌شود. بهتر است پیش از این‌که برق‌دزدی باعث خالی شدن باتری ماشین و ایجاد مسائل بعدی شود، هر از گاهی خودروی خود را به یک متخصص بسپارید تا اتصالات الکتریکی ماشین‌تان بررسی و درصورت نیاز تعمیر و اصلاح شود.

ضعیف شدن باتری

احتمالا شما هم، زمانی که قرار است به‌مدتی نسبتا طولانی از خودروی خود استفاده نکنید، در فواصل زمانی مشخصی آن را روشن کرده و برای مدتی روشن نگه داشته‌اید. یا درصورت عدم دسترسی به خودرو به فردی سپرده‌اید تا این کار را برای‌تان انجام دهد. این اقدام دینام را وارد مدار کرده و باتری را شارژ می‌کند، از خالی شدن باتری ماشین به‌طور کامل جلوگیری کرده و عمر مفید آن را نیز افزایش می‌دهد. باید بدانید که خالی شدن کامل باتری ماشین و شارژ مجدد آن، اثری بسیار منفی بر روی باتری و طبیعتا هزینه‌ای گزاف روی دستت‌تان خواهد گذاشت.

رانندگی زیاد در مسیرهای کوتاه

این مورد به عملکرد دینام بازمی‌گردد. زمانی که ماشین را روشن می‌کنید، دینام شروع به کار کرده و باتری ماشین را شارژ می‌کند. زمانی که خودروی خود را در مسافت‌های کوتاه برانید و در پی آن زود به زود خاموش کنید، دینام فرصت نمی‌کند باتری ماشین را به‌طور کامل شارژ کند؛ پس استفاده از ماشین در مسیرهای کوتاه اگر مرتبا تکرار شود، علاوه بر ایجاد مشکلات زیست‌محیطی، در عملکرد دینام اختلال ایجاد کرده و باعث خالی شدن باتری ماشین می‌شود.

هوای بیش از حد گرم یا سرد

گرما یا سرمای زیاد دشمن جان باتری ماشین است. برای سالم ماندن باتری از گزند این عامل محیطی، کاورهای باتری را طراحی کرده‌اند. خودتان هم می‌توانید با در نظر گرفتن عواملی چون قرار دادن ماشین در سایه، در زمان گرما و آفتاب شدید، از بروز این عیب پیش‌گیری کنید. این نکته را ذکر کنیم که گرمای شدید، باعث سولفاته شدن باتری می‌شود. تشکیل کریستال‌های سولفات سرب به‌دلیل گرما، در تبدیل شدن انرژی شیمیایی به الکتریکی در باتری اختلال ایجاد کرده و شارژ شدن باتری را با مشکل مواجه کند. ازاین‌روست که قرار دادن ماشین در معرض هوای خیلی‌گرم یا خیلی سرد، می‌تواند به خالی شدن باتری ماشین منجر شود.

خوردگی یا سست بودن کابل‌های باتری

خوردگی پایانه‌های باتری، زنگ‌زدگی و شل شدن کابل‌های باتری، دلیل دیگر خالی شدن باتری ماشین است. خوردگی از کامل شارژ شدن باتری ماشین شما جلوگیری می‌کند تا به‌تدریج شاهد خالی شدن باتری ماشین خود باشید. شل بودن کابل‌های باتری نیز در عملکرد ماشین اثرگذار است. عاملی که شاید به چشم نیاید اما رد پایش را زمانی در روشن نشدن ماشین نشان خواهد داد. محصولات خوردگی و زنگ زدگی را می‌توانید با کمک برس فلزی و محلول رقیق جوش شیرین تمیز کنید. باز هم باید به رعایت نکات ایمنی در هنگام تمیز کردن اتصالات تاکید کنیم. مشکل شل بودن کابل‌های باتری نیز به‌راحتی قابل‌تشخیص و رفع شدن است.

خالی شدن باتری ماشین

چطور سلامت باتری را چک کنیم

حالا که به عوامل خالی شدن باتری ماشین اشاره کردیم، بد نیست کمی هم درباره‌ی روش‌های بررسی سلامت باتری خودرو بگوییم. برای چک کردن وضعیت باتری ماشین، باید ولتاژ آن را اندازه بگیرید. اگر باتری ماشین در وضعیت قابل قبولی بوده و در واقع بدون مشکل شارژ شده باشد، ولتاژش در حالت خاموش، ۶/۱۲ و در حالت روشن ۷/۱۳ تا ۷/۱۴ ولت خواهد بود.

برای اندازه‌گیری ولتاژ باتری با ولت‌متر ابتدا سوئیچ را کاملا بچرخانید تا چراغ‌های ماشین هم خاموش شود. کابل قرمزرنگ ولت‌متر را به قطب مثبت باتری با علامت (+) و کابل سیاه‌رنگ ولت‌متر را به قطب منفی باتری با علانت (-) وصل کنید. عدد ولتاژ در یک دمای طبیعی وضعیت باتری ماشین را نشان می‌دهد.

وقتی باتری خالی شد چه کنیم

اگر استارت نخوردن خودروی شما به‌خاطر خالی شدن باتری ماشین باشد، به چند روش می‌توانید ماشین را روشن کنید. اول این‌که اتصالات باتری ماشین را چک و در صورت شل بودن آن‌ها را محکم کنید تا مشکل حل شود. اگر باتری خالی بود و نتوانستید ماشین را روشن کنید، روش جامپ استارت کردن به کمک شما می‌آید.

اگر هیچ وسیله‌ای برای جامپ استارت کردن نداشته باشید می‌توانید باتری را از ماشین جدا کرده و برای شارژ کردن به باتری‌سازی ببرید. اگر به‌هردلیلی این روش هم به کارتان نیامد، از همان روش سنتی، یعنی هل دادن استفاده کنید. در این روش هم پایتان را باید روی کلاچ بگذارید، ماشین را به دنده ۲ ببرید، در تمام این مدت پایتان را روی ترمز نگه دارید. در آغاز هل دادن پایتان را از ترمز بردارید و پس از رسیدن به سرعت مناسب، در همین حالت دنده ۲، پایتان را از کلاچ نیز بردارید.

برای درخواست تعویض باتری در مشهد یا شهرهای دیگر می‌توانید از سرویس آیتول استفاده کنید.

جامپ استارت چیست

انتقال الکتریسته از منبعی دیگر به باتری ماشین جامپ استارات خوانده می‌شود. این منبع خارجی می‌تواند باتری یک ماشین دیگر یا دستگاه جامپ‌استارتر باشد. در صورت استفاده از باتری خودروی دیگر، باید از کابل‌های جامپ استارتر کمک بگیرید. روش دیگر استفاده از جامپ استارتر است که باید پیش از این‌که خالی شدن باتری ماشین پیش بیاید و خودرو روشن نشود، به‌ فکر بوده و تهیه کنید. کار کردن با جامپ استارتر ساده است. جامپ استارتر را باید پیش از استفاده شارژ کنید. در زمان خالی شدن باتری ماشین و استارات نخوردن آن، کابل‌های جامپ استارتر را به باتری ماشین وصل کرده و روشنش کنید. پس از چند ثاینه ماشین را استارت بزنید تا روشن شود.

 علائم پایان عمر باتری

حالا که از خالی شدن باتری ماشین گفتیم، می‌خوایم به علائمی اشاره کنیم که خبر از سر آمدن عمر باتری می‌دهند. علائمی که با شناخت آن‌ها می‌توان از خراب شدن باتری ماشین و یا ایجاد اختلال در عملکرد آن به دلیل خالی شدنش مطلع شد.

اولین علامت همان استارت نخوردن ماشین است. زمانی که هر چه استارات می‌زنید اثری در ماشین نمی‌کند و همچنان خاموش می‌ماند، باید سراغ باتری ماشین بروید. زمانی هم که فرایند استارت خوردن و روشن شدن ماشین‌تان کند شود، باید به وضعیت باتری ماشین خود شک کنید.

چراغ نشانگر باتری ماشین، می‌تواند به شما در تشخیص وضعیت باتری خودرو بسیار کمک کند. هر وقت نشان‌گر سبز بود یعنی باتری در وضعیت نرمال خود است. زمانی که نشانگر زرد یا قرمز شد، باتری ماشین شما دچار مشکل شده است. اگر مشکل قابل حل بود و خالی شدن باتری ماشین مسبب تغییر رنگ نشانگر بود، نیاز به تغییر باتری ماشین نیست. اما این تعییر رنگ می‌تواند از خرابی باتری ناشی شود. دراین‌صورت راهی جز خرید باتری جدید نیست. البته باید بدانید که رنگ سبز نشانگر همیشه نشانه‌ی سالم بودن باتری نیست و از راه‌های دیگر هم باید از سلامت آن اطمینان حاصل کنید.

نشانه‌ی دیگر خراب شدن باتری تغییر شکل ظاهری آن است. برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌های به‌وجود آمده در باتری ماشین، خبر از خراب شدن آن می‌دهند. تغییر شکلی که با حالت عادی متفاوت است و می‌توان آن را تشخیص داد.

فارغ از تمامی نشانه‌ها و عوارضی که از خرابی باتری ناشی می‌شود، عمر مفید باتری ۲ تا نهایتا ۳ سال است. از این زمان که گذشت، بهتر است به فکر باتری ماشین جدید باشید.

کلام آخر

در این مقاله از دلایل خالی شدن باتری ماشین گفتیم. از ایرادها یا مشکلات و اشتباهاتی که می‌تواند باعث خالی شدن باتری و در مرحله‌ی بعد خراب شدن آن شود. بارزترین و آزاردهنده‌ترین نشانه‌ی خالی شدن باتری، استارت نخوردن ماشین است، چراکه شما را از رسیدگی به کارهای روزانه و بعضا رسیدن به کاری فوری یا اورژانسی بازدارد. زمانی که باتری خالی شد، برای این‌که کارتان راه بیفتد و ماشین روشن شود، می‌توانید از روش‌های مختلفی از جمله جامپ استارت کردن استفاده کنید. به‌یاد داشته باشید که سلامت باتری ماشین خود را مدام چک کنید و به نشانه‌های خرابی یا مشکل باتری حساس باشید.

برای درخواست تعویض باتری در شیراز یا شهرهای دیگر می‌توانید از سرویس آیتول استفاده کنید.